سرقت سنگ قبر مولانا همتی انگورانی ـ شاعر اهل انگوران سينقان (زنجان) آزربايجان

نت: در اين خبر، مذهب همتي انگوراني به اشتباه شيعه قيد شده است، در حاليكه وي از بزرگان مذهب علوي- شاخه تركي قزلباشيه (سير طاليبي) است. مئهران باهارلي

ابهام در سرنوشت سنگ قبر مولانا همتی انگورانی

یك روزنامه‌نگار زنجانی گفت: پس از گذشت ۱۵ سال از سرقت سنگ قبر مولانا همتی انگورانی ـ شاعر اهل انگوران زنجان ـ مسؤولان هیچ پاسخی در مقابل پی‌گیری‌های فعالان اجتماعی و فرهنگی استان ارایه نكرده‌اند.



یك روزنامه‌نگار زنجانی گفت: پس از گذشت ۱۵ سال از سرقت سنگ قبر مولانا همتی انگورانی ـ شاعر اهل انگوران زنجان ـ مسؤولان هیچ پاسخی در مقابل پی‌گیری‌های فعالان اجتماعی و فرهنگی استان ارایه نكرده‌اند.

رضا قاسم‌پور یادآوری كرد: مولانا همتی انگورانی شاعر و عارف قرن ۱۰ هجری قمری بوده كه در زمان شاه‌اسماعیل صفوی برای ترویج تشیع مسافرت‌هایی به امپراطوری عثمانی (تركیه كنونی) داشته است و در تركیه به پاس حضور او، بیش از ۱۹ قدمگاه به نامش برپاست.

وی توضیح داد: از این شاعر و عارف اهل انگوران حدود هفت‌هزار بیت شعر در سه زبان اصلی جهان اسلام (فارسی، عربی و تركی) باقی مانده است. اشعار مولانا همتی انگورانی در دو دفتر شعر هستند كه جلد نخست شامل ۲۵۰۰ بیت و درباره‌ی مولای متقیان، علی (ع) و اهل بیت سروده شده است. هم‌چنین دفتر دوم شامل ۴۵۰۰ بیت در قالب‌های غزل و قصیده است كه محمدرضا كریمی بیشتر آثار او را از كتابخانه‌ی شخصی پیرنیا در تبریز جمع‌آوری كرده است.

سردبیر پیشین هفته‌نامه‌ی موج بیداری گفت: اكنون كه تندیس مولانا همتی در بلوار دانش‌سرای زنجان در كنار تندیس بزرگانی مانند شیخ شهاب‌الدین سهرودی و حكیم هیدجی قرار گرفته است، اگر شعرهایش نیز منتشر شوند، جزو چهره‌های برجسته و شاعران رده‌ی نخست استان شناخته خواهد شد. برای شناساندن و معرفی مولانا همتی انگورانی علاوه بر اهالی روستای انگوران، بسیاری از فعالان اجتماعی و فرهنگی استان زحمات بسیاری كشیده‌اند.

وی درباره‌ی چگونگی مشخص شدن سنگ قبر مولانا همتی انگورانی، بیان كرد: در سال ۱۳۶۸ مقاله‌ای در یك ماهنامه درباره‌ی مولانا همتی انگورانی برای نخستین‌بار خواندم و با شخصیت او آشنا شدم. سال ۱۳۷۳ به‌عنوان معلم در بخش انگوران مشغول به كار بودم و فعالیت خود را بر پیدا كردن رد پایی از مولانا همتی متمركز و دانش‌آموزان را نسبت به پیدا كردن سنگ قبر این شاعر حساس كردم.

این روزنامه نگار زنجانی ادامه داد: یك روز كه با دانش‌آموزان برای اردوی علمی از مدرسه خارج شده بودیم، به‌طور ناگهانی با سنگ قبر این شاعر مواجه شدیم و بلافاصله به مسؤولان در سازمان میراث فرهنگی و اداره‌ی فرهنگ و ارشاد اسلامی موضوع را اطلاع دادیم.

وی با اشاره به این‌كه در آن زمان، عكس و خبر مشخص شدن سنگ قبر مولانا همتی انگورانی در هفته‌نامه‌ی امید زنجان منتشر شد، اظهار داشت: مسؤولان در آن مقطع نسبت به این موضوع هیچ واكنشی نشان ندادند تا این‌كه سنگ قبر مولانا همتی انگورانی به‌طور نامعلومی سرقت شد. با پی‌گیری‌های مكرر فعالان اجتماعی، فرهنگی، مردم و اهالی منطقه، مسؤولان هیچ پاسخی در مقابل این پرسش كه چرا و چگونه این سنگ قبر سرقت شده و این اثر فرهنگی چه سرنوشتی پیدا كرده است و اكنون در كجا نگه‌داری می‌شود، ندادند. هم‌چنین پس از گذشت ۱۵ سال از سرقت این سنگ قبر، مسؤولان اقدامی برای ساخت مقبره بر سر مزار این شاعر بزرگ انجام نداده و درباره‌ی انتشار آثار گران‌سنگ او كه به گفته‌ی یك محقق معاصر ترك، جزو هفت شاعر برتر جهان تشیع است، قدم مثبتی برنداشته‌اند.

او اضافه كرد: كمیته‌ای بومی در بخش انگوران برای پی‌گیری ساخت مقبره تشكیل شده است. پیرو مكاتبه‌های انجام‌شده با مدیر كل فرهنگ و ارشاد اسلامی و نظر مثبت او نسبت به موضوع، امیدواریم در آینده‌ی نزدیك شاهد انتشار آثار، ساخت مقبره، ابهام‌زدایی از سرنوشت سنگ قبر و برگزاری كنگره‌ی همتی انگورانی به‌عنوان یكی از مفاخر جهان اسلام در زنجان باشیم.

در سال‌های ۱۳۷۳ و ۱۳۷۴ با همكاری مسؤولان منطقه و با حضور نویسندگان و شعرای استان، دو همایش به ابتكار این روزنامه‌نگار با هدف آشنایی بیشتر اهالی منطقه با ابعاد شخصیت مولانا همتی انگورانی برگزار شده‌اند.

خبرگزارى ايسنا

قبر يک جنگجو کورگاني به همراه گاو نر، پشت سد خداآفرين کشف شد

قبر يک جنگجو کورگاني به همراه گاو نر، پشت سد خداآفرين کشف شد


میللی حرکت یکشنبه ۱۷ آذر ۱۳۸۷: خبرگزاري ميراث فرهنگي_ گروه ميراث فرهنگي_ حسن ظهوري_ با باز شدن 9 گور ديگر از قبور کورگان‌ها در پشت سد خداآفرين در آذربايجان شرقي ، قبر يک جنگجو به همراه يک گاو نر و تعداد زيادي ظروف و ابزار رزم و هداياي بي شمار کشف شد.

"حسن فاضلي نشلي"، رئيس پژوهشكده باستان شناسي به CHN گفت: «تا کنون نزديک به 20 گور از اقوام کورگان ها در پشت سد خداآفرين باز شده است که 9 گور آن مربوط به امسال مي‌شود. در ميان گورهاي باز شده، کشف يک جنگجو که همراه گاو نري تدفين شده بسيار چشمگير است.»

به گفته وي اين گاو نر به عنوان هديه به جنگجو داده شده است که نشان از اهميت جايگاه اجتماعي آن در زمان حيات دارد.

رئيس پژوهشكده باستان شناسي همچنين به CHN گفت: «همراه گاو نر تعداد زيادي ظروف خاکستري داغ دار نيز به اين جنگجو هديه داده شده است. همچنين همراه تدفين آن ابزار رزم از قبيل خنجر، شمشير و سرنيزه نيز کشف شده است.»

ابعاد اين گور حدود 6 متر در يک و نيم متر است و به گفته نوبري در فصل گذشته نيز اسکلت ديگري با اين مشخصات کشف شده بود. با اين تفاوت که در آن تدفين به جاي گاو نر از اسب استفاده شده بود.

کورگان‌ها از جمله فرهنگ هاي مهاجر ايران هستند که پيش از شکل گيري فرهنگ دوره عصر آهن پا به اين سرزمين گذاشتند و از دوره سکونت آن ها تحت عنوان عصر مفرغ پاياني (حدود 4000 تا 3500 سال پيش) ياد مي‌شود.

به گفته محققان آن‌ها اقوام جنگجو و کوچ رو بودند و به همين علت هنوز محل استقرار آن ها کشف نشده است.

فاضلي نشلي در اين باره به CHN گفت: «اين نخستين باري است در ايران روي فرهنگ کورگان ها پژوهش مي‌شود و به همين علت هنوز درباره معماري يا محل استقرار اين اقوام اطلاعي در دست نيست.»

وي در ادامه گفت: «در کنار گورستان کشف شده، تپه‌اي شناسايي کرده‌ايم که در حال لايه‌نگاري آن هستيم. تا کنون شواهدي از لايه‌هاي دوره اشکاني و هخامنشي در آن ديده شده است و همچنان اين لايه نگاري را تا رسيدن به خاک بکر ادامه مي‌دهيم. اميدواريم در اين ديواره شواهدي از استقرار کورگان‌ها شناسايي شود.»

رئيس پژوهشكده باستان شناسي همچنين درباره شکل قبور کورگان‌ها گفت: «در ساخت گورها از ملات سنگ و خاک استفاده شده است. سنگ هاي لايه هاي بالايي گورها کوچک است و سنگ هاي پاييني بزرگتر مي‌شوند.»

وي درباره ظروف به دست آمده گفت: «ظروف به رنگ خاکستري داغ دار هستند و روي آن ها از نقوش هندسي با رنگ هاي مختلف استفاده شده است. اين نقوش عبارت از خطوط زيگ زاگ، دايره، خطوط شطرنجي، و مواج هستند.»

در اکثر گورهاي باز شده تدفين ها به همراه حيوانات بوده است. تا کنون حيواناتي از قبيل اسب، گاو، گوسفند در قبور ديده شده اند.

هيات کاوش قصد دارد تا با دعوت از يک انسان شناس، اسکلت هاي بدست آمده را مورد مطالعه قرار دهد.

در راستاي همكاري هاي علمي ميان مسئولان سد خدافرين و پژوهشكده باستاشناسي كاوش‌هاي گسترده‌اي در پشت اين سد آغاز شد و باستان شناسان موفق به حفاري تعداد زيادي از محوطه هاي باستاني پيش از آبگيري سد شدند.